Petra Morsbach
Vertaling Frans Stapert |
Operaroman
Waar Petra Morsbach in Plotseling is het avond heeft geput uit haar Ruslandervaringen, zijn haar belevenissen als dramaturge en regisseuse haar inspiratiebron geweest voor Operaroman. Opgebouwd rond vier muziekdramas (Tristan und Isolde, Le nozze di Figaro, Fidelio en die Fledermaus) verhaalt Operaroman van een provinciaals operagezelschap; van de werkelijke spanning en naijver, betweterij en achterklap en van liefde en haat die achter de bordkartonnen emoties van het theaterdecor schuilgaan. 'Ja, ze kent het allemaal wel, die sfeer van
spanning en naijver, van uiterst betrekkelijke glamour en ambitie, van betweterij en
achterklap die de totstandkoming van een opera of toneelvoorstelling vergezellen. Ze kent
de karakters en de zeden, ze kent het schuim dat wordt opgeklopt door dag in dag uit naar
een uitdrukkingsvorm te zoeken voor de grote bewerkingen van de grote emoties. De hele dag
de zwoele betrekkingen van Tristan en Isolde najengelen of Figaros bruiloft moeten
overdoen, dat leidt haast onvermijdelijk tot verwarring over wat nu echt is en wat onecht.
Met zoveel onaantastbare egos op zo weinig vierkante meters treedt onvermijdelijk
broei op, in alle betekenissen van dat woord. (...) Morsbach schept uit de piepschuimen
decorstukken een nieuw verhaal, de reportage komt tot leven, zingt zich los van de
anekdoten, wordt een roman. '
Onze tip voor de
boekenweek: 'Operaroman' van Morsbach |
Vertaling Frans
Stapert. |
Plotseling is het avond Plötzlich ist es Abend, het debuut van Petra Morsbach, is een roman die qua inhoud en stijl meer thuishoort in de Russische dan in de Duitse literatuur. De schrijfster, geboren in 1956, was van beroep regisseur, maar ze was na tien jaar op het toneel uitgekeken. Haar opleiding heeft ze gedeeltelijk in Rusland gevolgd en daarna is ze herhaaldelijk naar dat land teruggekeerd. Door haar verblijf daar, het lijfelijk ervaren van de Russische realiteit en de vele verhalen die ze er te horen kreeg, hoopte zich het materiaal op voor een roman van 650 bladzijden waar je als lezer je lippen bij aflikt. De roman draait om de figuur van Ljoesja, een vrouw die zeventig jaar lang de gevolgen van de Russische revolutie heeft moeten aanzien en ondergaan, en die nu nog net de jongste fase van de Russische historie, die van na het communisme, meemaakt. Het is de recente geschiedenis van onderaf gezien - niet vanuit het perspectief van de machthebbers en de politici, maar vanuit dat van een `gewone vrouw als Ljoesja, haar leven van alledag, de verstikkende werkelijkheid onder de wollen deken van mooie woorden en veeljarenplannen. 'Morsbachs groteske verhalen, de boertige humor
en de licht satirische ondertoon doen denken aan Gogol, Boelgakov en Vojnovitsj. En bij de
beschrijving van sommige maniakken doken soms potsierlijke figuren uit De geschiedenis
van het heilige Rusland van Gustav Doré in mijn herinnering op. Geen kleine namen -
maar Plötzlich ist es Abend is dan ook geen kinderachtig boek. 'Een boek dat ik zelf had willen schrijven. |